Nguồn gốc Ông Địa, Thần Tài: Phật tử có nên thờ trong nhà?

Hình Nguồn gốc Ông Địa, Thần Tài: Phật tử có nên thờ trong nhà?
- Tác giả: admin
Mục lục bài viết:

HỎI: Vui lòng cho biết, nguồn gốc của hai vị “Ông Địa và Thần Tài”. Là một Phật tử, có nên thờ hai vị trên trong nhà không?

Nguồn gốc Ông Địa, Thần Tài: Phật tử có nên thờ trong nhà? image-1731932165833

Nguồn gốc Ông Địa, Thần Tài: Phật tử có nên thờ trong nhà?

ĐÁP: Về nguồn gốc của Ông Địa và Thần Tài, cho đến nay, hầu như có rất nhiều quan điểm khác biệt nhau. Trong vô vàn những quan điểm khác biệt ấy, chúng tôi tạm khái lược một số nét chung nhất về xuất xứ của tập tục thờ tự này.

Ông Địa còn được gọi là Thổ công, là vị Thần coi sóc một mảnh đất, một khu vực cụ thể nào đó.
Trong dân gian có câu: “Đất có Thổ công, sông có Hà bá”. Ở mỗi gia cư, Thổ công là vị thần trong coi gia đình, dự định họa phúc. Xét về nguồn gốc, việc sùng bái Thổ địa phát xuất từ thời thượng cổ. Vì có đất đai, mới có thể làm nông nghiệp, mới có thể làm ra của cải, áo cơm và có được một cuộc sống yên bình. Qua nhiều năm tháng lịch sử, thần Thổ địa từng bước được trừu tượng hoá và được tôn vinh là “Hậu thổ hoàng địa chi”, là một trong những bậc tôn thần tối cao có chức năng sinh sản và hàm dưỡng muôn vật. Trong xã hội hôm nay, tùy theo ảnh hưởng văn hóa của từng khu vực mà hình dạng Thổ địa hay Thổ công được biến thái dưới nhiều hình trạng. Có khi là một ông già to béo, bụng phệ, vẻ mặt hiền lành, miệng cười thoải mái. Có lúc, tượng Thổ địa được thể hiện dưới hình thức là một ông già râu tóc bạc phơ, mặc áo dài, đội mũ mỏ quạ, râu trắng như cước. Đạo giáo rất coi trọng và siêng năng thờ cúng vị thần này.

Thần Tài, theo quan niệm của số đông dân gian là vị thần mang tài lộc đến cho gia đình, cho nên rất được tin thờ. Dù ở phố chợ đông vui hay ở thôn làng hẻo lánh đều có bàn thờ Thần Tài. Đối với những người làm nghề buôn bán nhỏ thì sự tôn sùng vị thần ấy dường như là một thói quen trong tập quán của nhiều người. Tuy nhiên, cũng như Ông Địa (Thổ công), bàn thờ Thần Tài không cần phải bày trí ở nơi cao ráo mà có thể ở một góc khuất nào đó nhưng sạch sẽ trong ngôi nhà. Việc thờ tự lạ lùng này liên quan đến điển tích của Thần Tài. Thuở xưa ở Trung Quốc, có một người lái buôn tên là Âu Minh, một hôm thuyền hàng của anh ta đi qua hồ Thanh Thảo, được Thủy thần ban tặng một nô tỳ tên là Như Nguyện. Âu Minh mừng lắm, chàng ta vội vàng đưa Như Nguyện về và cưới nàng làm vợ. Chỉ trong một vài năm, Âu Minh làm ăn phát đạt và nhanh chóng giàu to. Trong một ngày Tết, có lẽ vì say rượu, Âu Minh đã đánh đuổi Như Nguyện, sợ hãi, nàng chui vào một đống rác và biến mất. Kể từ đó, Âu Minh sa sút dần, không mấy chốc đã trở nên nghèo khó. Từ điển tích này, trong dân gian đã xem Như Nguyện là Thần Tài và lập bàn thờ tự. Và đó cũng là một trong những lý do để ba ngày Tết, dân gian kiêng kị không quét nhà hốt rác, vì rằng sợ hốt luôn cả Thần Tài đang ở trong đống rác.

Tuy giữa Ông Địa (Thổ công) và Thần Tài có sự phân biệt như thế, nhưng ở một số nơi người ta thường thờ chung cho cả hai vị Thần này, vì theo quan niệm của dân gian thì đây là hai vị Thần có liên quan thâm thiết đến cuộc sống, đến tài lợi của đời sống gia đình mình. Đôi câu đối thường thấy dán ở bàn thờ Thần Tài và Ông Địa đã cho chúng ta thấy rõ điều này: “Thổ năng sinh bạch ngọc/Địa khả xuất hoàng kim” (Đất thường sinh ngọc tốt/Vàng ròng cũng từ đất mà ra).

Mặc dù không tìm thấy một vị Thần hay danh xưng tượng tự như thế trong tam tạng Thánh điển của Phật đà, nhưng theo quan điểm của Phật giáo, thì ngoài chư Phật, chư vị Bồ tát trong mười phương thì còn có rất nhiều các vị chư Thiên, các vị La – sát, các vị Thần khác với những trách vụ khác nhau. Có vị ủng hộ thọ mạng của con người, có vị chăm nom tài sản, con cái, nhà cửa, đường sá, có vị góp phần hưng long Chánh pháp, làm cho Phật pháp được trường tồn. Trong nhiều kinh điển Đại thừa (kinh Địa Tạng, kinh Pháp Hoa, kinh Quang Minh…) đã xác chứng điều ấy. Như vậy, xét đến cùng, Ông Địa hay Thần Tài vẫn là những vị thiện thần có năng lực trợ giúp cho cuộc sống của con người.

Vấn đề, là một Phật tử có nên thờ Thần Tài, Ông Địa trong nhà của mình không? Theo lời Phật dạy, đã là một Phật tử, tức quí vị đã phát nguyện “Bất qui y thiên thần quỉ vật”, thì lẽ đương nhiên không nhất thiết phải khẩn lụy nơi các vị Thần này. Vì lẽ, với giáo lý Nhân quả – Nghiệp báo, quí Phật tử có thể hiểu được rằng không ai có thể thay ta gánh hoạ hay ban phúc. Phúc hay hoạ do tự thân ta làm ra và chính bản thân ta phải gánh chịu. “Không trời cao biển rộng/Không hang động núi rừng/Đã tạo nghiệp ác độc/Tử thần quyết không dung” (Pháp cú 128, bản dịch của Tịnh Minh). Tuy nhiên, cũng căn cứ vào giáo lý nhà Phật, chúng ta cần phải nhận thấy một điều, ngoài việc chú trọng trên phương diện tự lực, Phật giáo cũng chủ trương và chấp nhận những tương tác và ảnh hưởng của tha lực, nhất là tha lực của chư Phật, Bồ tát và những Hộ pháp, Thiện thần. Thế thì, dù là Thần Tài hay Ông Địa, dưới nhãn quan Phật giáo là những vị thiện thần đã và đang được nhân gian phổ thông sùng kính và tất có những ảnh hưởng nhất định. Ở đây, trong một chừng mực nào đó, nếu như sự hiện diện của chư vị ấy trong nhà làm cho ta có cảm giác bình yên, thanh thản thì Phật giáo không cứng nhắc cản ngăn. Thế nhưng, từ trước đến nay, nhà quí vị chưa hề và chưa bao giờ thờ hai vị Thần này – mặc dù quí vị vẫn tin tưởng oai lực của chư vị Thiện thần hộ pháp – thì cũng không nên khiên cưỡng thờ tự. Nói như vậy, không phải là cách nói nước đôi, vì chúng ta cần phải thấy rằng, đức Phật khi thi thiết, giáo hoá đều tùy theo hoàn cảnh, căn cơ để hoá độ. Nếu như một người đã thâm tín Phật pháp thì không cần phải chỉ vẽ, tự thân họ sẽ biết nên làm những gì. Và đối với những người sơ cơ nhập đạo thì sự uyển chuyển, linh hoạt trong việc vận dụng giải pháp là một phương tiện tạm thời trên hành trình tìm về với Giác ngộ.

Từ những khái quát trên, chúng tôi hy vọng rằng quí vị sẽ có một lựa chọn hợp lý và thỏa đáng cho riêng mình trong việc bày trí, thờ tự.

(Theo Phật pháp bách vấn, tập I)

Huyền Ngu – Quảng Tánh

Tin mới

Người lái đò thầm lặng trong cuộc đời

Mục lục bài viết: Thầy! Người xuất hiện trong cuộc đời những người học trò như chúng e một cách nhẹ nhàng nhưng đã lắng đọng lại những bài học vô cùng sâu sắc và không bao giờ mờ nhạt  đó chính là kiến thức mà thầy cô đã tận tụy truyền đạt, và cả

Chư hành giả cùng ôn lại tư tưởng giải thoát của Hòa thượng Giác Huệ

Mục lục bài viết: PHĐS: Như mọi ngày, 8g sáng ngày 5/12/2024 (nhằm 5/11/Giáp Thìn) chư hành giả vân tập về giảng đường Giác Huệ cùng nhau lắng nghe sự chia sẻ từ Hoà thượng Giác Pháp, UVHĐTS, Phó thường trực Ban thường trực Giáo phẩm Hệ phái, phó Ban tổ chức khoá tu về

Nhân rộng mô hình “Bếp ăn từ thiện”

Mục lục bài viết: Với hiệu quả thiết thực của bếp ăn miễn phí cho bệnh nhân nghèo đặt tại Bệnh viện đa khoa tỉnh, đến nay Hội Chữ thập đỏ tỉnh đã nhân rộng mô hình “Bếp ăn từ thiện” (BATT) tại nhiều bệnh viện trong tỉnh. Đặc biệt, hoạt động nhân văn này

Gập ghềnh con đường đến trường

Mục lục bài viết: Mẹ bỏ đi khi em tròn 1 tuổi. Ít lâu sau người cha cũng qua đời vì căn bệnh ung thư, để lại em cho bà nội. Em lớn lên trong cảnh thiếu vắng tình thương của cha mẹ, nhưng lại đầy ắp tình yêu thương của bà. Tuy nhiên, sức

Sống tích cực là con đường tới thành công

Mục lục bài viết: Một người hạnh phúc không phải là một người sống trong hoàn cảnh thuận lợi, mà là một người có thái độ sống đúng trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Có thể trong một khoảnh khắc, một quãng thời gian nào đó bất kỳ ai cũng có thể có cảm giác

Ca sĩ Anh Tâm kể nhân duyên đến với Phật pháp

Mục lục bài viết: Là một ca sĩ hát nhạc thị trường bỗng có duyên lành hát ở chùa, tham gia các công tác từ thiện Phật giáo…, ca sĩ Anh Tâm dần chuyển sang hát nhạc Phật. Mới đây, anh cho ra mắt album Lạy mẹ Quan Âm với tâm nguyện cúng dường Tam

Điều kỳ diệu của cho đi và nhận lại

Mục lục bài viết: Một hôm, một sinh viên trẻ có dịp đi dạo với giáo sư của mình. Vị giáo sư này vẫn thường được các sinh viên gọi thân mật bằng tên “người bạn của sinh viên” vì sự thân thiện và tốt bụng của ông đối với học sinh. Ảnh: minh họa

Richard Gere trải nghiệm cuộc sống người vô gia cư

Mục lục bài viết: Trong bộ phim mới của mình đang được thực hiện, Richard Gere đã trả nghiệm cuộc sống của những người vô gia cư và nhận ra nhiều điều thú vị. Hình ảnh nam tài tử gạo cội Hollywood bước ra đường chỉ với 100USD được đưa lên facebook đã gây nhiều