Tâm con người có một sức mạnh vô biên khi được huấn luyện bằng sự tu tập thiền định thì sẽ trở nên tĩnh lặng dưới sức mạnh của kiên cố định và bằng sự rèn luyện một vài phương pháp đặc biệt thì sẽ phát huy được các siêu năng lực phi phàm hay còn gọi là thần thông.
Những người có thể làm được điều này thật hiếm thấy trên thế gian. Các siêu năng lực này được nói đến trong kinh điển như sau:
“(5) Vị ấy chứng được các loại thần thông, một thân hiện ra nhiều thân, nhiều thân hiện một thân; hiện hình biến đi ngang qua vách, qua tường, qua núi như đi ngang hư không; độn thổ trồi lên ngang qua đất liền như ở trong nước; đi trên nước không chìm như đi trên đất liền; ngồi kiết-già đi trên hư không như con chim; với bàn tay, chạm và rờ mặt trăng và mặt trời, những vật có đại oai lực, đại oai thần như vậy; có thể, thân có thần thông bay cho đến Phạm thiên; (6) với thiên nhĩ thanh tịnh siêu nhân, có thể nghe hai loại tiếng, chư Thiên và loài Người, ở xa hay ở gần. (7) Với tâm của vị ấy, vị ấy biết tâm của các chúng sanh, các loại người; tâm có tham, biết tâm có tham; tâm không tham, biết tâm không tham; tâm có sân, biết tâm có sân; tâm không sân, biết tâm không sân; tâm có si, biết tâm có si; tâm không si, biết tâm không si; tâm chuyên chú, biết tâm chuyên chú; tâm tán loạn, biết tâm tán loạn; tâm đại hành, biết tâm đại hành; tâm không đại hành, biết tâm không đại hành; tâm chưa vô thượng, biết tâm chưa vô thượng; tâm vô thượng, biết tâm vô thượng; tâm Thiền định, biết tâm Thiền định; tâm không Thiền định, biết tâm không Thiền định; tâm giải thoát, biết tâm giải thoát; tâm không giải thoát, biết tâm không giải thoát. (8) Vị ấy nhớ đến các đời sống quá khứ như một đời, hai đời, ba đời, bốn đời, năm đời, mười đời, hai mươi đời, ba mươi đời, bốn mươi đời, năm mươi đời, một trăm đời, hai trăm đời, một ngàn đời, một trăm ngàn đời, vị ấy nhớ đến các đời sống quá khứ với các nét đại cương và các chi tiết. (9) Với thiên nhãn thuần tịnh, siêu nhân, vị ấy thấy sự sống và sự chết của chúng sanh. Vị ấy biết rõ rằng chúng sanh người hạ liệt, kẻ cao sang, người đẹp đẽ, kẻ thô xấu, người may mắn, kẻ bất hạnh đều do hạnh nghiệp của họ. (10) Với sự diệt trừ các lậu hoặc, sau khi tự mình chứng tri với thượng trí, vị ấy chứng đạt và an trú ngay trong hiện tại, tâm giải thoát, tuệ giải thoát không có lậu hoặc.”
(Trung Bộ Kinh Majjhima Nikaya 119. Kinh Thân hành niệm
(Kàyagatàsati sutta)
Lời bàn:
Những người muốn đạt được những siêu năng lực này trước tiên cũng phải củng cố giới luật cho thật trong sạch và kiên trì tu tập thiền định khiến cho sức mạnh tinh thần được tăng trưởng đến mức cao độ lúc đó tâm tràn đầy an lạc của việc ly dục, ly ác pháp bằng việc an trú trong các tầng thiền thì sức mạnh của nó sẽ phát huy cùng tột. Não bộ con người có rất nhiều điều mà chúng ta chưa khai phá được, phàm phu bình thường cũng chỉ sử dụng được một phần rất nhỏ năng lực của não bộ, khi được đánh thức các tế bào đang ngủ quên trong tiềm thức thì ta sẽ làm được những điều kì lạ phi thường ngoài sức tưởng tượng. Các loại thần thông như biến hóa thông, tha tâm thông, túc mạng thông,thiên nhãn thông, thiên nhĩ thông thì phàm phu vẫn có thể đạt được riêng lậu tận thông thì chỉ dành cho các bậc thánh nhân A la hán, đây là pháp thượng nhân siêu tam giới.Có những loại thần thông do nghiệp tạo như một số chúng sanh chẳng qua sự tu tập gì cả vẫn thực hiện được những điều phi phàm, nhiều đứa trẻ vẫn nhớ được tiền kiếp của mình. Một số người tu luyện khí công, yoga hay các phương pháp bí truyền nào đó vẫn thực hiện được các siêu năng lực phi thường nhưng đa phần các pháp môn này vẫn dựa vào nền tảng căn bản đó là thiền định.Đối với phàm phu thì thần thông thật sự đáng quý đôi khi đem lại sự thích thú, dính mắc và ngã mạn khiến cho vị hành giả quên đi mục đích thật sự của việc tu tập là giải thoát khỏi khổ đau trong luân hồi sinh tử.
Thần thông của phàm nhân không vững vàng đôi khi bị tiêu hoại do tâm bị cuốn theo ác pháp hoặc giới luật bị hư hỏng. Còn thần thông của các bậc thánh nhân A la hán thì kiên cố, vững vàng do thiện tâm kiên cố và giới luật của các Ngài sáng trong như trăng rằm không chút bợn nhơ. Các vị ấy chỉ dùng các siêu năng lực vào những khi cần thiết hoặc lấy đó làm phương tiện hoằng pháp độ sanh. Đức Phật cũng thường hay sử dụng loại giáo hóa thần thông để giúp chúng sanh hiểu được Giáo Pháp từ đó hành trì và đạt được nhiều lợi ích. Nhưng lậu tận thông vẫn là quan trọng nhất là điều tối thắng cần đạt đến vì đây là chìa khóa mở ra cánh cửa đi vào bất tử và đạt sự an vui tịch tịnh vĩnh hằng. NAM MÔ BỔN SƯ THÍCH CA MÂU NI PHẬT.
Phước Trung