Tiền thân Đức Phật một thời Từng là chú khỉ sống nơi khu rừng Thân hình to lớn hào hùng Xiết bao mạnh mẽ, vô cùng thông minh,
Giúp người hoạn nạn tâm thành chứa chan.
Một ngày rực rỡ ánh vàng
Nắng trời tỏa ấm, gió ngàn vờn quanh
Khỉ đang ăn uống trên cành
Suối trong, nước mát, trái lành, quả ngon
Bỗng nghe vang vọng núi non
Tiếng người kêu cứu dập dồn vẳng xa,
Khỉ lần theo lối rừng già
Thấy hang đá nọ hiện ra cuối đường
Dưới hang có kẻ khóc thương
Trượt chân rơi xuống khó đường trèo lên.
Rêu trơn, đá nhọn hai bên
Hang sâu thăm thẳm. Khỉ quên hiểm nghèo
Lần theo vách đá cheo leo
Bám vào cây, rễ, khỉ trèo xuống hang
Mong sao cứu kẻ nguy nan,
Nạn nhân thấy khỉ kinh hoàng kêu rên
Rồi liều để khỉ cõng lên
Còn hơn ở lại dưới miền hiểm nguy.
Đường lên cực nhọc kể chi
Khỉ tuy cõng nặng, quản gì khó khăn
Cả hai leo tới miệng hang
Sức tàn, lực kiệt nằm lăn im lìm.
Cây cao, bóng mát, cỏ mềm
Rì rào suối chảy, êm đềm gió ru
Nhạc rừng tấu khúc thiên thu
Như gây an lạc, như xua muộn phiền
Thả hồn vào cõi thiên nhiên
Cả người lẫn khỉ ngủ quên không ngờ!
Một thời gian tỉnh cơn mơ
Nạn nhân thấy khỉ say sưa giấc nồng
Ác tâm nổi dậy, nghĩ thầm:
"Từ lâu đói khát ta cần thức ăn
Đường về lại quá xa xăm
Khỉ đang say ngủ, chi bằng giết ngay
Thịt này ăn đỡ qua ngày!
Thế là kẻ ác ra tay thi hành
Kiếm hòn đá lớn ở quanh
Đập vào đầu khỉ. Gian manh hại đời!
Bị thương nặng khỉ than trời,
Máu ra lai láng, cố ngồi nhỏm lên
Lết qua cây ở gần bên
Trèo lên cành trốn. May liền thoát thân.
Trên cao nhìn kẻ vô ơn
Lòng tuy ngao ngán, không hờn giận chi
Ứa dòng nước mắt sầu bi
Hòa theo máu đỏ tuôn đi ướt người,
Khỉ yên lặng đứng một hồi
Thương cho trần thế nổi trôi đọa đầy
Bao nhiêu nhân ác mãi gây
Tâm người chẳng tốt! Khó thay quả lành!
Khỉ buồn bã, vội chuyền cành
Bỏ về núi thẳm, rừng xanh thuở nào.
Dù cho lửa hận dâng cao
Tình thương, đức độ tưới vào dẹp tan
Sống theo lời Phật từng ban
Từ bi, hỷ xả Đạo vàng sáng soi!
Tâm Minh Ngô Tằng Giao
(thi hóa theo Truyện Cổ Phật Giáo)
