Chúng ta cần có sự học hỏi và đối thoại với các vị trưởng lão tỳ kheo, và tôi nghĩ rằng chư ni Tây Tạng không nên thực hiện điều này, mà nếu chư ni của Phật giáo Tây phương đảm trách việc này thì có lẽ sẽ hiệu quả hơn…
Tinh Thần Bất Bạo Động và Đối Thoại
Hiện tại, chúng ta đang ở thế kỷ hai mươi mốt, và dĩ nhiên sự phát triển về vật chất đã lên đến một mức độ rất cao, rất tân tiến. Nhân loại vẫn còn một số đông thật sự quan tâm đến tín ngưỡng tôn giáo. Có những thảm họa đáng tiếc đã xảy ra, như là chủ nghĩa khủng bố và những điều tương tự, nhưng đây rõ ràng là vì người ta thiếu một tầm nhìn xa.
Vì vậy, để có những biện pháp ngăn ngừa những điều thiếu lành mạnh này, chúng ta cần xem xét ở hai mức độ. Mức độ thứ nhất là mức độ tạm thời mà nhiều chính phủ hiện đang thực hiện. Mức độ thứ hai là việc lâu dài, nhằm tạo dựng một xã hội từ bi và lành mạnh hơn. Hiện nay, nhiều tổ chức giáo dục đang chú trọng đến tinh thần bất bạo động và đối thoại nhiều hơn. Đây là những khái niệm quan trọng cần được truyền bá rộng rãi. Việc thế hệ trẻ học hỏi những điều này, để ý niệm về đối thoại và bất bạo động trở thành một phần trong cuộc sống của họ là điều quan trọng.
Bảo Tồn Phật Pháp
Việc bảo tồn Phật Pháp Tây Tạng và nguyên nhân cho nền tự do của Tây Tạng có liên hệ rất mật thiết với nhau. Trong quá khứ, Tây Tạng luôn luôn là một vùng đất rất rộng lớn, và việc thông tin liên lạc rất khó khăn. Mỗi một vị lama hay tu viện ở trong địa phận riêng của họ và không quan tâm nhiều đến ý tưởng về ý thức cộng đồng. Tôi nghĩ bi kịch của ngày hôm nay xảy ra là vì thiếu sự hợp tác và thông tin trong cộng đồng Tây Tạng, thiếu sự ý thức về trách nhiệm chung. Do đó, từ kinh nghiệm trong quá khứ, chúng ta có thể thấy rằng ý thức cộng đồng và mối quan hệ chặt chẽ là vô cùng cần thiết. Điều quan trọng là các nhóm nhỏ của những người tu tập theo Phật Giáo Tây Tạng ở đó đây trên nhiều quốc gia khác nhau sẽ họp mặt và thảo luận về cách để họ có thể làm việc gần gũi với nhau hơn, và điều này cần diễn ra một cách độc lập, không có sự kiểm soát của một thẩm quyền trung ương nào.
Chúng ta là đệ tử của Đức Phật, của tất cả các đạo sư Na-lan-đà (Nalanda). Những lời Phật dạy đã được thuyết giảng dựa trên thực tại, và tất cả những tác phẩm của các đạo sư Na-lan-đà tồn tại là để giúp chúng ta thấu hiểu thực tại. Vì sao? Nhiều thảm họa và những điều không ai mong muốn đã xảy ra vì cách tiếp cận phi thực tế. Bất cứ hành động sai trái hay lỗi lầm nào phát sinh đều do sự vô minh về thực tại. Do đó, một phương pháp sai lầm dẫn đến nhiều điều không lành mạnh hơn. Để loại trừ vấn đề này, chúng ta cần phải giải quyết bằng việc thảo luận một cách thẳng thắn, mà điều này chỉ có thể xảy ra trên nền tảng của sự đối thoại, thông tin gần gũi và hợp tác nhiều hơn giữa chúng ta.
Khôi Phục Giới Tỳ Kheo Ni
Hiện nay, ở các nước Phật giáo vẫn còn truyền thống giới luật như Thái Lan, Miến Điện (Burma) và Tích Lan (Sri Lanka), đã không còn các tỳ kheo ni nữa. Trong trường hợp của người Trung Quốc, một vài tu viện ở Đài Loan (Taiwan) vẫn tiến hành lễ xuất gia cho các tỳ kheo ni, và trong một buổi họp trong chuyến thăm lần thứ hai của tôi ở Đài Loan, một vị tỳ kheo ni người Trung Quốc đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khôi phục lại giới tỳ kheo ni trong các truyền thống khác.
Đây là thế kỷ hai mươi mốt và tất cả mọi người đều nói về sự bình đẳng. Gần đây, tôi cũng đã bày tỏ rằng trong cộng đồng người Tây Tạng, Trung Quốc hay châu Âu, chúng ta có thể thấy số lượng các phụ nữ thật sự quan tâm đến bất cứ một tôn giáo nào cũng nhiều hơn nam giới, đặt biệt là Phật pháp. Bất cứ lúc nào tôi thuyết giảng ở các vùng Hy Mã Lạp Sơn (Himalaya) cũng có ít nam giới dự thính hơn phụ nữ.
Do đó, chúng ta cần có sự học hỏi và đối thoại với các vị trưởng lão tỳ kheo, và tôi nghĩ rằng chư ni Tây Tạng không nên thực hiện điều này, mà nếu chư ni của Phật giáo Tây phương đảm trách việc này thì có lẽ sẽ hiệu quả hơn. Tất nhiên, không có vị tỳ kheo ni nào giàu có cả, và quý vị cần có tịnh tài, nên tôi muốn đóng góp bằng lợi tức bản quyền tác giả của mình. Tôi không bao giờ viết sách với mục đích kiếm tiền, nhưng tiền tự động đến! Vì vậy nên tôi muốn mở một loại ngân quỹ nào đó cho mục đích này.
(Viện Lưu Trữ Phật Pháp Berzin)
Đức Dalai Lama thứ Mười Bốn
Hội Nghị Phật Giáo Tây Tạng Lần Thứ Nhất tại Châu Âu
Zürich, Thụy Sỹ, tháng Tám 2005
Alexander Berzin hiệu đính sơ
Trần Ngọc Phú chuyển Việt ngữ; Lozang Ngodrub hiệu đính