Gần 40 năm trước, chàng thanh niên quê Thanh Hoá nhập ngũ và mất tích, được công nhận liệt sỹ nhưng mới đây ông bất ngờ trở về.
Gia đình cụ Trịnh Thị Hậy (82 tuổi, ở xã Quảng Tân, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa) vừa có cuộc hội ngộ khác thường khiến nhiều người nghe đều cảm động. Người thân, làng xóm mấy bữa nay thường xuyên đến hỏi han, chia vui vì bà vừa tìm được người con trai sau gần 40 năm nhập ngũ.
“Có niềm vui nào bằng niềm vui lạc mất con rồi lại tìm lại được. Tôi không nghĩ cuối đời lại đón nhận cuộc đoàn tụ lớn như vậy”, cụ Hậy tâm sự.
Cụ Hậy bảo, cuối đời mà chứng kiến niềm vui chưa từng mơ tới. Bà xoa đầu con trai mới trở về như đứa trẻ. Ảnh: Lê Hoàng.
Cụ bà cho hay gia đình có 7 người con. Tháng 4/1978, chàng trai thứ Nguyễn Văn Kế lên đường nhập ngũ. Sau thời gian huấn luyện ở Nông Cống, anh Kế được biên chế vào Sư đoàn 442 và tham gia chiến đấu tại chiến trường biên giới Tây Nam.
Hòa bình lập lại, những người lính ở huyện Quảng Xương lần lượt trở về, riêng anh Kế thì mất hoàn toàn liên lạc. “Con ra đi và từ đó không một cánh thư cũng không một lời nhắn gửi về quê hương”, cụ Hậy kể.
Bà cho hay ngày ngày, bà cùng chồng mỏi mắt ngóng trông nhưng con trai vẫn biệt tích. Năm năm sau, gia đình nhận mảnh giấy báo tử. Anh Kế được công nhận là liệt sĩ theo hồ sơ diện “mất tích trong chiến tranh”.
Bà Hậy bảo, nỗi đau theo thời gian rồi cũng dần nguôi ngoai, song hơn 30 năm qua lúc nào bà cũng đau đáu ước nguyện tìm hài cốt con trai đưa về quê an táng. Tuy nhiên, do kinh tế khó khăn nên gia đình chưa thể thực hiện di nguyện của người chồng quá cố. Câu chuyện về người lính Nguyễn Văn Kế hy sinh cũng dần lùi vào lãng quên.
Bất ngờ một ngày cuối tháng 9/2017, thông tin và hình ảnh của ông Kế còn sống và đang lưu lạc ở Thái Lan được đăng tải lên mạng xã hội Facebook.
Ông Kế trở về thì người cha đã mất. Thi thoảng ông lại bần thần đứng bên di ảnh bậc sinh thành hồi lâu vẻ trầm ngâm. Ảnh: Lê Hoàng.
Ông Nguyễn Văn Hùng (anh họ ông Kế) cho hay, một người đàn ông ở Quảng Ninh qua Thái Lan làm ăn và tình cờ gặp ông Kế. Với ký ức mập mờ, ông Kế kể cho người đó việc mình từng là người lính và quê ở Thanh Hóa. Người này lập tức chia sẻ câu chuyện lên mạng Facebook để giúp ông Kế tìm quê hương.
Thông tin sau đó được nhiều người chia sẻ. Ít ngày sau thì gia đình biết tin và tìm cách liên lạc sang Thái Lan. Được nhiều người giúp đỡ, sáng 1/10, người cựu binh trở về quê nhà trong niềm vui vỡ òa của người thân.
Ông Kế kể, vào chiến trường được một thời gian thì ông mắc sốt rét rừng phải vào bệnh xá quân y dã chiến điều trị. Nhưng đang chữa trị thì bị quân Pôn Pốt truy bắt. Ông và một số người bị bắt nhốt nhưng một thời gian sau, ông trốn được ra ngoài.
Do không biết ngôn ngữ bản địa nên ông sống thang lang nay đây mai đó, rồi lưu lạc từ Campuchia đến một tỉnh ở Thái Lan. Nhiều năm qua, ông mưu sinh bằng nghề nhặt ve chai. Lúc đau ốm, không vợ con, không người thân bên cạnh.
“Tôi ăn không đủ no, ngủ dưới gầm cầu. Đã nhiều lần tôi muốn về nước nhưng không có cách nào cả. Cuộc sống như tách biệt với thế giới bên ngoài”, ông Kế kể.
Về đến quê nhà, gặp lại người thân, trí nhớ của ông cũng hồi phục nhanh hơn. Mấy hôm nay, ông Kế khan cả giọng nói vì trả lời nhiều câu hỏi của người thân.
Căn nhà nhỏ của gia đình cụ Hậy mấy ngày nay có rất đông hàng xóm đến hỏi thăm chia vui. Ảnh: Lê Hoàng.
“Nhiều người hỏi tôi có nhớ họ là ai không. Tôi không thể nhớ được vì giờ già rồi, ai cũng khác. Nhưng mọi người nhắc lại kỷ niệm xưa rồi dần dần tôi nhớ ra”, ông Kế vui vẻ nói.
Kể từ ngày con trai về, cụ Hậy đã hạ di ảnh thờ và bát hương. Tấm bằng Tổ quốc ghi công cũng được gia đình trả cho chính quyền.
Bà Nguyễn Thị Thu, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Quảng Xương, cho biết huyện đang phối hợp với các cơ quan chuyên môn xác minh nhân thân để sớm làm chế độ thương bệnh binh cho ông Kế.
Lê Hoàng | vnexpress