Vua chim cút có trí là tiền thân Đức Phật. Tâm Minh Ngô Tằng Giao (thi hóa theo bản văn xuôi THE QUAIL KING AND THE HUNTER của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)

Một bầy chim cút thuở xưa

Đứng đầu có một vị vua trị vì
Vua chim cút rất có uy
Muôn chim kính trọng, nể vì, mến thương.
Thợ săn kia ở ven rừng
Là người tài giỏi tiếng lừng khắp nơi
Giả chim kêu thật tuyệt vời
Cái tài bắt chước ít người sánh ngang,
Giả chim cút chàng kêu vang
Như chim kêu cứu khi vương bẫy người
Nhiều chim bị dụ tới nơi
Chàng giăng bẫy chụp, chim thời kẹt ngay
Thế là lâm nạn cả bầy
Bị chàng nhốt giỏ đọa đày xác thân
Chàng đem ra chợ ở gần
Bán chim, kiếm sống, bao lần thành công.
Một ngày vừa rạng vầng hồng
Vua chim thám hiểm bay trong khu rừng
Vua nhìn quanh quất xem chừng
Chăm lo sinh mạng cho từng chú chim
Khôn ngoan vua nhận ra liền
Thợ săn giả tiếng chim quen gọi bầy
Dụ chim cút lọt bẫy này
Vua lo tìm kế hoạch hay cứu bầy.
*
Vua bèn cho triệu tập ngay
Bao nhiêu chim cút quanh đây tụ về
Trong vương quốc, khắp sơn khê
Mời thêm chim cút vùng quê xa vời
Muôn chim tụ họp một nơi
Để nghe cách thức chống người thợ săn.
Vua chim cút đứng đầu đàn
Chào mừng đồng loại nghiêm trang thốt lời:
“Chúng ta chim cút cùng loài
Lâu nay lâm nạn bi ai khốn cùng
Nên góp sức, phải chung lưng
Phá tan mưu kế gian hùng thợ săn!”
Chim đầu đàn đề nghị rằng:
“Hãy theo kế hoạch kết đoàn của tôi
Chẳng may bị chụp lưới rồi
Mỗi chim một lỗ ta chui đầu vào
Cùng nhau vươn cổ lên cao
Rồi cùng cất cánh bay vào vườn bên
Lưới giăng bị nhấc bổng lên
Ta cùng đội lưới quăng liền bụi gai
Bay xuống dưới, trốn ra ngoài
Thế là ta thoát khỏi tai họa này,
Thợ săn gỡ lưới loay hoay
Chúng ta thong thả tung bay cuối trời!”
Khi vua chim cút dứt lời
Thấy là phương cách tuyệt vời khôn ngoan
Muôn chim đồng ý cả đoàn
Tin rằng sẽ được an toàn dài lâu.
*
Thợ săn vào sáng hôm sau
Vẫn quen giả tiếng chim đâu khác gì
Tưởng rằng cũng giống mọi khi
Dụ chim vào bẫy khó bề thoát thân
Nào ngờ chuyện lạ vô ngần
Chim cùng vươn cổ bất thần tung bay
Đội theo cả lưới giăng này
Bụi gai gần đó quăng ngay lên rồi
Thế là mưu kế đi đời
Chẳng chim nào kẹt lưới người gian manh
Thợ săn bận rộn quẩn quanh
Sáng chiều gỡ lưới, bực mình biết bao
Ngày trôi mất ! Sức tiêu hao!
Khó giăng thêm mẻ lưới nào bẫy chim.
Rồi liên tiếp mấy hôm liền
Bầy chim thắng lợi liên miên cách này
Thợ săn cứ mải loay hoay
Bận lo gỡ lưới cả ngày toi công
Trở về nhà với tay không
Vợ chàng giận giữ la chồng một phen:
“Không có chim! Chẳng có tiền!
Mất công cả buổi chẳng nên chuyện gì
Hay là mê kẻ nào kia
Thay lòng đổi dạ bỏ bê vợ nhà?”
Vợ cằn nhằn, vợ hét la.
Phân trần chàng vội kể ra sự tình:
“Ta nào thiếu sự trung thành
Hôm nay xui quá nên đành về không
Bầy chim đoàn kết vô cùng
Chui đầu mắt lưới đồng lòng nâng lên
Thả vào gai nhọn kế bên
Thế là ta thất bại liền buổi nay!”
Thợ săn chợt nảy ý hay 
Vuốt ve: “Thôi cũng còn may đấy bà
Nhờ bà ta chợt nghĩ ra
Bà hay gây gổ cùng ta nhiều rồi,
Bọn chim kia cũng thế thôi
Một ngày nào đó chúng thời gây nhau
Chẳng còn hòa hợp nữa đâu
Bấy giờ ta sẽ tóm mau cả bầy
Chim chui bẫy! Tiền vào tay!
Bà thời nở nụ cười ngay đấy mà
Bà nên kiên nhẫn nghe ta
Vợ chồng hạnh phúc, cửa nhà êm vui!”
*
Quả nhiên thật đúng như lời
Một ngày chuyện xảy ra rồi chẳng lâu
Bầy chim chen chúc cùng nhau
Nàng chim vô ý đạp đầu chàng kia
Dù nàng xin lỗi tức thì
Chàng kia vẫn giận không hề bỏ qua
Chàng bèn lên tiếng thét la
Thế là cãi cọ xảy ra mất rồi
Chàng to tiếng, nàng nặng lời
Vua chim can gián cũng đời nào xong
Nghĩ thầm: “Nguy hiểm vô cùng
Chim không hoà thuận, việc không tốt lành
Cùng bầy mà cứ đua tranh
Đến khi nâng lưới cũng ganh nhau hoài
Thế là sẽ gặp nguy tai
An toàn đâu nữa! Tàn đời còn chi!”
Vua chim ra lệnh bay đi
Bầy chim đa số tức thì theo ngay,
Những chim khác còn tại đây
Mải mê cãi lộn càng ngày càng hăng 
Thình lình có lưới bủa giăng
Thợ săn trở lại vừa quăng lưới này
Hai chim vẫn cãi hăng say:
“Ta không nâng lưới! Ta đây chẳng cần!
Kệ mi ta chẳng dự phần!”
Bầy chim còn lại nổi sân tức thì:
“Chúng ta nào có ngu chi
Ra công nâng lưới cho mi chê cười!”
Cả bầy tranh chấp tơi bời
Bùng ra như đám cháy nơi rừng già.
Thợ săn lợi dụng thời cơ
Tóm đầy một mẻ chẳng tha mạng nào
Giỏ kia bèn nhốt kỹ vào
Đem về đưa vợ nấu xào món ăn
Vợ liền vui vẻ vô ngần
Mời thêm lối xóm xa gần tham gia
Tiếng cười vang khắp cửa nhà.
Thương bầy chim cút thật là dại ngu!
*
NHẬN DIỆN TIỀN THÂN
Vua chim cút có trí là tiền thân Đức Phật.

Tâm Minh Ngô Tằng Giao (thi hóa theo bản văn xuôi THE QUAIL KING AND THE HUNTER của Ven. Kurunegoda Piyatissa & Tod Anderson)